De gezondheidsschade ontstaat doordat er in sommige gevallen een ontoelaatbare vertraging van diagnostiek en behandeling (delay) optreedt bij patiënten die vanwege de eigen bijdrage hun bezoek aan de huisarts uitstellen. Helaas doet zich dit vooral voor in de meest kwetsbare patiëntengroep.De medische gevolgen van deze vertraging laten zich raden.
Daarnaast zal het aantal zelfverwijzers naar de tweede lijn sterk toenemen met overdiagnostiek en overbehandeling als mogelijk gevolg. Afgezien van de medische schade die hier het gevolg van is brengt dit een enorme toename van de zorgkosten met zich mee waardoor het effect van de maatregel verloren gaat. Juist een versterking van de vrij toegankelijke huisartsenzorg zou een bijdrage leveren aan het beteugelen van de zorgkosten.
Tot slot bezorgt de uitvoering van de maatregel de huisarts veel (administratieve) overlast. Mogelijke conflicten over het al dan niet verplicht zijn tot het betalen van de eigen bijdrage zetten de arts-patiëntrelatie bovendien onder druk.
Het bestuur van de VPHuisartsen adviseert de minister om dit advies van de ambtelijke werkgroep te negeren en op zoek te gaan naar alternatieve mogelijkheden om de zorgkosten te beperken.