Heldere grenszorgafspraken zijn cruciaal voor goede zorg

Redactie

Project patiëntveiligheid en samenwerkingsafspraken bij grenszorg

Vanuit de Vereniging Praktijkhoudend Huisartsen (VPH) hebben wij toenemende zorgen over de grensvlakzorg: zorg op de grensvlakken tussen nulde-, eerste- en tweedelijn, tussen planbare en spoedzorg, tussen zorg gedurende kantoortijden en daarbuiten en tenslotte zorgverantwoordelijkheid gedurende wachttijden in de zorg. Wie wanneer verantwoordelijk is, is niet structureel geregeld. Her en der zijn er regionale afspraken, maar die dekken nergens volledig en zijn per regio verschillend. En juist op overdrachtsmomenten van zorg gaan er dingen mis en is de veiligheid van de patiënt in het geding.
Met de toenemende multidisciplinariteit is steeds vaker niet helder welke zorgverlener aanspreekbaar is. En met de toenemende tekorten in de zorg zijn zorgverleners steeds meer geneigd hun zorgaanbod te beperken of zorgvragen door te schuiven naar een andere partij. Het leidt tot toename van ‘doctors delay’, wanhoop en soms agressie bij patiënten, frustratie en irritatie bij en tussen zorgverleners en vooral: tot onveilige zorg, waarbij ook al dodelijke calamiteiten voorgevallen zijn. Als praktijkhoudend huisartsen, met een spilfunctie in de zorg, worden wij het meest geconfronteerd met patiënten-in-het-nauw, vandaar dat de signalering van ons, de VPH, af komt. Wij zijn ook gemotiveerd om heldere afspraken te bewerkstelligen, aangezien het onze patiënten ten goede komt, maar ook onszelf: de grenszorgproblematiek is één van de redenen dat waarnemers twijfelen om zich te vestigen en de continuïteit voor een eigen populatie op zich te nemen.

Patiëntveiligheid door heldere grenszorgafspraken
Als koepels van de verschillende partijen in de zorg horen we samen verantwoordelijkheid te nemen voor de patiëntveiligheid van ons handelen. Daar horen goede eenduidige grensvlakafspraken bij, opdat de patiënt weet dat hij niet tussen de zorgwal en het zorgschip valt, in een zorgniemandsland. Sommige koepels zullen hierbij echter niet enkel gejuich ontvangen van hun achterban: sommigen zullen de patiënten meer zekerheid van zorg moeten gaan bieden ten koste van hun eigen vrijblijvendheid en vrijheid.

VPH als initiatiefnemer voor heldere afspraken
Als Vereniging Praktijkhoudende Huisartsen zien wij dat dit een dossier is met urgentie – met de oplopende zorgtekorten zien wij 1-op-1 als huisartsen een toename aan zorgniemandsland, doordat zorgverleners hun aanbod steeds krapper en scherper gaan indiceren en uitvoeren. Als huisartsen – waar de ontredderde patiënten zich veelal toe wenden om de grensvlakproblemen op te lossen – zijn wij de aangewezen zorgverleners om dit namens onze patiënten te agenderen. Als VPH hebben we al diverse documenten over grenszorgproblematiek klaarliggen, met meer uitleg, een inventarisatie en indeling van de diverse grensvlakken en grensvlak casuïstiek. We hebben als VPH de motivatie om dit met de overige zorgpartijen op te lossen, expertise over grenszorg en visie op mogelijke oplossingsrichtingen. Wij hebben reeds contact met de LHV en met de FMS. Maar wij zijn niet neutraal, wij vertegenwoordigen immers één van de groepen zorgverleners (huisartsen). Daarom nemen we als VPH het initiatief om de coalitie van samenwerkende partijen breder te maken en straks een breed gedragen fundament te leggen.

VPH bestuurslid Rinske van de Goor is initiator van het project ‘Patiëntveiligheid en samenwerkingsafspraken bij grenszorg’, zie hiervoor o.a. ook haar column in de Volkskrant van 26 mei 2025