Huisartsen samen voor toekomstbestendige ANW

De afgelopen jaren is de werkdruk met name in de ANW uren steeds verder gestegen. Zodanig dat er dringend tussentijdse aanpassingen nodig zullen zijn voordat een mogelijk Integrale spoedpost of Spoed Eisende Medische Dienst, waarin meerdere zorgverleners geïntegreerd samen zullen gaan werken, vanuit overheidswege is vormgegeven.
LHV, VPH, NHG en InEen hebben, naar aanleiding van de landelijke spoedzorg enquête onder huisartsen eind 2021, gewerkt aan passende maar tevens ook snel haalbare oplossingen welke voldoen aan de grote meerderheid van de gegeven antwoorden. In dit bericht delen we de plannen en de onderliggende resultaten van het onderzoek.

Het actieplan ANW heeft te lang op zich laten wachten maar dat was niet zonder reden. De uitslag van de enquête gaf best veel ruimte voor interpretatie en dat zette LHV, VPH, InEen en NHG voor de taak om gezamenlijk voor alle huisartsen een koers uit te zetten. Dat is gelukt na veel uitzoek werk en afwegen van opties. We moeten gaan voor acties die we zelf als huisartsen kunnen inzetten en afmaken op de kortere termijn zonder sterk afhankelijk te zijn van andere instanties.
De landelijke huisartsenorganisaties gaan dat doen door 3 actielijnen uit te voeren:
I. Organisatie van de ANW-zorg;
II. Huisartsenzorg in de nacht;
III. De stip aan de horizon.

I Organisatie van de ANW-zorg
Door de ANW anders te organiseren verminderen we de druk op alle huisartsen en in het bijzonder de praktijkhouders.
Stap 1 Alle huisartsen hebben vanuit de herregistratie een verplichting om diensten te draaien op de posten. Nieuw is dat de Huisarts Dienst Structuur (HDS) een contract heeft met alle huisartsen in het werkgebied voor een x-aantal diensten. Via een vrij inroostertool kan dan elke huisarts diensten inplannen. In onderling overleg zorgen alle huisartsen en HDS uiteindelijk voor een sluitend rooster voor het werkgebied.
Resultaat: Gedeelde verantwoordelijkheid met een flexibele invulling.
Stap 2 Door alle huisartsen via de HDS in te roosteren inclusief een achterwacht bereiken we voor huisartsen met patiënten op naam, dat ze, wanneer ze geen dienst hebben, deze ook niet alsnog door uitval of ziekte als verantwoordelijke terug krijgen.
Resultaat: rust na verdeling
Stap 3 Door het inroosteren via de HDS werken alle huisartsen afhankelijk van het type dienst voor dezelfde beloning. Daarmee schakelen we alle huisartsen gelijk. Hiervoor gaan de koepels in gesprek met de NZa.
Resultaat: Dezelfde passende beloning voor hetzelfde werk voor alle huisartsen.

En ontkoppelen dan?
Ontkoppelen is erg complex, kan flinke (financiële) consequenties hebben en vergt op dit moment (te) veel tijd. De actiepunten zijn gekozen op snelheid en effectiviteit. Loopt het zoals gepland dan is ontkoppelen een optie maar geen noodzaak. In dit actieplan wordt de verantwoordelijkheid en uitvoering namelijk verdeeld en zal de werkdruk, met name ook voor de praktijkhouders, af gaan nemen. Loopt het onverwachts toch anders dan is ontkoppelen een optie die we wel verder gaan onderzoeken zodat we niet vertragen als het wel gewenst blijkt te zijn.

II Huisartsenzorg in de nacht
De grootste druk wordt ervaren in de nacht. Deze dienst drukt het zwaarst privé, maar ook op de inzet overdag. De inzet is om deze dienst te beperken tot waar die ervoor is: spoed. Ook kijken we naar waar de zorg dan effectief en efficiënt verleent kan worden:
1) Spoed = Spoed
Door strikt te triëren en ons als huisartsen daaraan ook te houden, dus ook als we op den duur meer tijd en ruimte zien, zorgen we dat de ANW als spoeddienst gezien en ervaren wordt door de patiënten. De ANW is voor noodgevallen en nooit een overloop uit de dag. Alle posten voeren spoed = spoed in. Alleen met een eenduidige aanpak heeft spoed = spoed kans van slagen en biedt het voordelen voor de huisartsen
2) Effect van spoed = spoed is dat we alleen spoed zien en geen minder urgente zorg en dat gaat tijd opleveren. Doel is om actief posten in de nacht te gaan sluiten om het aantal huisartsen die dienst doen in de nacht te beperken. Daarmee komt er meer capaciteit beschikbaar voor de diensten die huisartsen zelf inroosteren en eveneens voor vervanging overdag.
3) Door goed te kijken naar wat wanneer nodig is maken we de ANW weer aantrekkelijk als aanvulling op ons vak.

III De stip aan de horizon
Dit actieplan is een tijdelijke oplossing en een goede uitgangspositie voor de toekomst. Die toekomst is voor de spoedzorg een geïntegreerde post waarin de huisarts ingezet kan worden op zijn kern kwaliteiten, maar vooral ook overige zorgverleners aanwezig zijn om te doen waar zij goed in zijn. We zitten als huisartsenorganisatie bij VWS aan tafel bij de bespreking van de plannen rond de acute zorg (Houtskoolschets). Wat we met dit plan realiseren is een sterk gezamenlijk vertrekpunt om de zorg voor ons en onze patiënten goed te regelen.

Gezamenlijk werken aan korte termijn implementatie
De koepelorganisaties bespreken de plannen met de leden en de HDS in uw regio. Met die input worden de plannen concreter gemaakt. Dat mag geen maanden meer duren. We verwachten dat dit uitgewerkte plan snel door de verschillende partijen geaccordeerd kan worden. We dagen daarna alle huisartsen en HDS-en uit om gezamenlijk voor het einde van het jaar het uitgewerkte actieplan te vertalen naar de specifieke regionale situatie. Gezamenlijk zullen we vast nog tegen hindernissen aanlopen, maar die lossen we samen op. De noodzaak is er en onder druk wordt alles vloeibaar en zullen we over persoonlijke belangen heen stappen.
Uiterlijk volgende zomer moeten we het aangepaste systeem kunnen implementeren.

Bekijk de volledige resultaten van het onderzoek dat in september 2021 door onderzoeksbureau MWM2 is opgeleverd. Op basis hiervan is in het bestuurlijkoverleg van LHV, NHG, VPH en InEen gekomen tot bovenstaande oplossing.