De publicatie van de resultaten van ANW-enquête II, vindt plaats in vijf hoofdstukken.
I Werklast, marktwerking en zorgconsumentisme
II Organisatie en beleid van HAP en KDS
III Randvoorwaarden voor toekomstige ANW-zorg
IV Beroepsorganisaties e n ANW-zorg
V Kenmerken deelnemers, representativiteit en reacties
Het eerste hoofdstuk ‘Werklast, marktwerking en zorgconsumentisme’ is verschenen op 27 januari. Het tweede hoofdstuk ‘Organisatie en beleid van HAP en KDS’ verscheen op 31 januari. Het derde hoofdstuk gaat over de randvoorwaarden voor de levering van ANW-zorg.
Samenvatting hoofdstuk III
Hoofdstuk III ‘RANDVOORWAARDEN VOOR TOEKOMSTIGE ANW-ZORG’
Een aantal randvoorwaarden die huisartsen van belang achten om hun bijdrage aan de ANW-zorg ook in de komende jaren in stand te houden worden benoemd. Onder de huidige omstandigheden van de ANW-zorg willen 2 van de 3 praktijkhouders dat de verantwoordelijkheid voor de levering van deze zorg niet alleen bij hen ligt maar bij alle praktiserende huisartsen.
63% van de praktijkhouders wil dag- en ANW-zorg gescheiden kunnen contracteren (‘ontkoppeling’). Belangrijke redenen hiervoor zijn de toenemende werklast, de hoogte van het ANW-honorarium, het ontbreken van onderhandelingsruimte en het verlies van authentieke huisartsgeneeskundige waarden. Een meerderheid van 58% zegt ook na ontkoppeling ANW-diensten te blijven doen, 37% geeft daarover nog geen uitsluitsel en 4% zegt daartoe niet bereid te zijn.
Ruim 4% van de praktijkhouders acht het huidige ANW-honorarium voldoende, 62% vindt € 100 per uur een passende honorering en 34% gaat voor meer dan € 100.
III RANDVOORWAARDEN VOOR TOEKOMSTIGE ANW-ZORG
Enkele resultaten uit voorafgaande twee hoofdstukken over de ANW-enquête zijn:
- draagvlak voor verplichte ANW-zorg neemt snel af (nu 52%)
- 69 van de huisartsen vindt de werkbelasting in diensten te hoog
- vier op de vijf praktijkhouders verkopen (een deel van) hun diensten
- honorarium, werklast en verlies professionele kernwaarden scoren negatief
- driekwart van de huisartsen is tevreden over de kwaliteit van de ANW-zorg
- minder dan de helft is tevreden over de arbeidsomstandigheden
- de helft van de praktijkhouders van de HAP oordeelt negatief over de ontwikkelingen binnen de ANW-zorg, 1 op de 3 is positief.
- taakuitbreiding van de HAP naar de dagzorg wordt breed afgewezen.
- Functionele integratie HAP en SEH wordt onder condities door meer dan 65% ondersteund.
- Ruim de helft van de praktijkhouders is voor sluiting van de HAP na 23 uur.
De vragen in het derde hoofdstuk over de enquêteresultaten, zijn gericht op de randvoorwaarden waaraan volgens de enquêtedeelnemers voldaan moet worden om ook in de toekomst huisartsgeneeskundige spoedhulp te kunnen (blijven) bieden.
1. Praktijkhouders verantwoordelijk voor levering 24-uurs zorg
Door de LHV-Ledenraad werd enkele jaren geleden besloten praktijkhouders de verantwoordelijkheid (verplichting) te geven voor de organisatie en levering van de 24-uurs zorg. Hoe denken huisartsen in de huidige tijd over deze beslissing?
“Ik ben van mening dat levering van 24-uurszorg i.c. ANW-zorg, onder de huidige omstandigheden, de verantwoordelijkheid moet zijn van alle praktiserende huisartsen en dus niet alleen van praktijkhoudende huisartsen”
Twee derde van de praktijkhouders is het met deze uitspraak eens. Ruim 22% niet. Bij de hidha’s en waarnemers stemt resp. 58% en 46% hiermee in en is resp. 29,8% en 39,8% geen voorstander om de verantwoordelijk voor de levering van ANW-zorg gezamenlijk te dragen.
Verantwoordelijkheid ANW-zorg voor alle praktiserende huisartsen
Ontkoppeling dagzorg- en ANW-zorg
Ontkoppeling van dag- en ANW-zorg houdt in dat een huisarts twee contracten kan afsluiten: één voor huisartsgeneeskundige zorg overdag en één voor ANW-zorg. Dit impliceert de vrijheid om bijvoorbeeld geen ANW-contract af te sluiten. De ANW-diensten worden daarmee voor de huisarts een facultatieve taak waardoor onderhandeling mogelijk wordt.
“Ik ben voor gescheiden contracten voor huisartsgeneeskundige dagzorg en ANW-zorg (ontkoppeling) zodat ik de keuzevrijheid heb óf en onder welke condities ik bereid ben ANW-diensten te verrichten”
Een meerderheid van de praktijkhouders, hidha’s en waarnemers antwoordt bevestigend. Van de praktijkhouders zijn 6 van de 10 voor en 1 op de 3 is, net als bij de hidha’s en waarnemers, tegen gescheiden contracten.
Ontkoppeling dag- en ANW-zorgcontracten
voor | neutraal | tegen | |
Praktijkhouders | 62,8% | 4,9% | 32,3% |
Hidha’s | 56,1% | 10,5% | 33,3% |
Waarnemers | 53,1% | 10,2% | 36,7% |
3. Bereidheid onder de huidige condities ANW-diensten te (blijven) verrichten
De huidige condities ten aanzien honorarium, werklast en arbeidsomstandigheden zijn bekend. Indien die (voorlopig) ongewijzigd blijven, hoe is dan de bereidheid van de praktijkhouders ANW-diensten te blijven verrichten?
Dienstbereidheid onder huidige condities
51,9% van de praktijkhouders is ook bij ongewijzigde condities bereid ANW-diensten te verrichten. 41,7% heeft die bereidheid niet en 6,4% heeft of geeft geen mening.
4. Bereidheid bij ontkoppeling ANW-diensten te (blijven) verrichten
Een logische vraag is vervolgens of ontkoppeling zal leiden tot een daling van de bereidheid medeverantwoordelijkheid te dragen voor het bieden van huisartsgeneeskundige ANW-zorg.
Onder welke condities die bereidheid (wel) aanwezig is of blijft, is verder onderzoek en discussie nodig binnen de beroepsgroep.
“Na ontkoppeling ben ik bereid om, onder condities, ANW-diensten te doen”
Een meerderheid van 58,1% van de praktijkhouders antwoordt hierop bevestigend. 4,2% heeft de bereidheid niet. Een opmerkelijk percentage van 37,2% geeft op deze vraag geen antwoord. Niet duidelijk is waarom niet. Wil men eerst zekerheid over de condities hebben?
Voor hidha’s en waarnemers is de vraag minder ter zake omdat hun dienstlast niet zonder meer door het wel of niet bestaan van ontkoppeling bepaald wordt.
Dienstbereidheid praktijkhouders na ontkoppeling
aantal | % | |
Ja | 514 | 58,1% |
Nee | 37 | 4,2% |
Geen mening | 5 | 0,6% |
Geen antwoord | 329 | 37,2% |
5. Factoren samenhangend met keuze voor ontkoppeling
Bijna 63% van de praktijkhouders is voor gescheiden contracten voor dag- en ANW-zorg. Een derde is er tegen. Gevraagd is waarmee voor de betreffende praktijkhouders, hidha’s en waarnemers hun keuze voor ontkoppeling samenhangt. In volgorde van meest voorkomende factoren wordt dit weergegeven.
Keuze voor ontkoppeling hangt samen met
|
P |
H |
W |
Toenemende werklast ANW naast reguliere dagzorg |
81,3% |
81,3% |
73,5% |
Hoogte huidige ANW-honorarium |
76,1% |
56,3% |
67,6% |
Ontbreken onderhandelingsruimte met verzekeraars |
64,6% |
12,5% |
50,0% |
ANW-diensten geen authentieke huisartsgeneeskunde meer |
50,5% |
59,4% |
32,4% |
Betaling waarneming deels uit eigen middelen |
44,2% |
n.v.t. |
n.v.t. |
Hogere dienstbelasting door zorg nieuwe patiëntengroepen |
42,8 |
37,5% |
30,9% |
Ongelimiteerde dienstbelasting i.p.v. maximering |
42,8 |
34,4% |
30,9% |
Persoonlijke omstandigheden |
41,2% |
40,6% |
29,4% |
Toenemende demotivatie voor werken in ANW-zorg |
37,1% |
31,3% |
17,6% |
Grootschaligheid en anonimiteit van ANW-zorg |
29,0% |
28,1% |
26,5% |
In ANW nauwelijks patiënten uit eigen praktijk of buurt |
25,9% |
28,1% |
14,7% |
P: Praktijkhouder (556) H: Hidha (32) W: Waarnemers (68)
Praktijkhouders over factoren samenhangend met hun keuze voor ontkoppeling
6. Hoogte van ANW-honorarium
Vanaf de start van de huisartsenposten en KDS-waarnemingen, is de hoogte van de vergoeding voor verrichte ANW-diensten een discussiepunt geweest. Vanaf 1 januari van dit jaar is het uurtarief in ANW-diensten op de huisartsenpost € 65,81. Wat geven de deelnemers aan over een eventuele verhoging van het uurtarief naar € 100?
Huisartsen over verhoging ANW-honorarium naar € 100
P |
H |
W |
|
Is misplaatst, € 65 is al genoeg |
4,3% |
12,3% |
5,5% |
Correct, meer dan € 100 hoeft voor mij niet |
61,7% |
75,4 |
67,2% |
Is onvoldoende, het honorarium moet meer dan € 100 zijn |
34,0% |
12,3% |
27,3% |
P: Praktijkhouder (885) H: Hidha (57) W: Waarnemers (128)
Van alle praktiserende huisartsen bij elkaar(1070) vindt 4,9% het huidige ANW-honorarium voldoende, wenst 63,1% een verhoging naar € 100 en wil 32% een hoger uurtarief voor ANW-diensten. De praktijkhouders, verantwoordelijk voor de levering van de 24-uurs zorg, zijn het minst tevreden met het bestaande ANW-uurtarief. 1 op de 23 praktijkhouders vindt verhoging boven de € 65 misplaatst maar 1 op de 3 wenst meer dan € 100 per uur als vergoeding te ontvangen. De uitspraken over het ANW-uurtarief naar praktijklocatie zijn vrijwel identiek.
7. Herregistratie-eis 50 uur ANW-dienst
Voor huisartsen die minder dan 25 jaar huisarts zijn geldt de herregistratie-eis dat minimaal 50 uur per jaar ANW-dienst moet worden gedaan. In het gehele deelnemersveld is van de praktijkhouders 30,5% 25 jaar of meer praktiserend huisarts. Van de niet-praktijkhouders, hidha’s en waarnemers, is dat 12,5 %. Gevraagd is naar de opvattingen over deze herregistratie-eis.
Herregistratie-eis van 50 diensturen per jaar
P |
H |
W |
|
Meer dan 50 uur per jaar verplicht stellen |
8,4% |
5,3% |
10,2% |
Handhaven op 50 uur per jaar |
56,6% |
68,4% |
60,2% |
Kan komen te vervallen |
35,0% |
26,3% |
29,7% |
P: Praktijkhouder (885) H: Hidha (57) W: Waarnemers (128)
De meeste huisartsen zijn voor handhaving van de herregistratie-eis van 50 uur ANW-dienst per jaar (57,7%) Ongeveer 1 op de 3 is van mening dat deze kan komen te vervallen.
Conclusies
- Twee derde van de praktijkhouders vindt dat de levering van ANW-diensten de verantwoordelijkheid moet zijn van alle werkzame huisartsen en niet alleen van praktijkhouders.
- 63% van de praktijkhouders is voor gescheiden contracten voor dag- en ANW-zorg (‘ontkoppeling’).Ook bij hidha’s en waarnemers bestaat hier een meerderheid voor.
- Onder de huidige condities van de ANW-dienstplicht, zegt 52% van de praktijkhouders bereid te zijn ANW-diensten te blijven verrichten. 42% heeft die bereidheid niet.
- 58% van de praktijkhouders antwoordt dat zij na ontkoppeling van dag- en ANW-zorg, onder condities bereid zijn ANW-diensten te blijven doen. 4% zegt die bereidheid niet te hebben.
- De keuze voor ontkoppeling hangt met name samen met de toenemende werklast in ANW-diensten, de hoogte van het ANW-honorarium, het ontbreken van onderhandelingsruimte met verzekeraars en de ervaring dat het in ANW-diensten niet meer om authentieke huisartsenzorg gaat.
- Het huidige ANW-honorarium wordt door 5% van alle huisartsen voldoende geacht, 62% vindt € 100 een passend tarief, 1 op de 3 huisartsen verlangt meer dan € 100 per dienstuur te ontvangen.
- De meeste huisartsen zijn voor handhaving van de ANW-herregistratie-eis. Voor 35% van de praktijkhouders kan deze eis komen te vervallen.
VPHuisartsen – februari 2011