VPHuisartsen heeft met verbazing kennis genomen van de oproep van de Patiëntenfederatie en Zorgverzekeraars Nederland (ZN) om verplichting tot digitale zorg in de wet op te gaan nemen. Zie de berichtgeving van https://eenvandaag.avrotros.nl/item/eenvandaag-26-07-2021/
en https://www.ad.nl/binnenland/patient-moet-recht-krijgen-op-digitale-zorg-ik-nam-vrij-maar-hoorde-altijd-wat-ik-al-wist~a76e5cdc/
Ze luisteren hiermee niet naar de zorgverleners, die hun energie momenteel echt beter voor de zorg kunnen gebruiken, en tonen geen enkele notie te hebben van wat goede zorg voor de patiënten oplevert en wat toekomstbestendige oplossingen voor het oplopende huisartsentekort zijn.
In de afgelopen maanden hebben veel huisartsen door COVID in snel tempo digitale hulpmiddelen als beeldbellen, e-consulten en andere e-health producten geïmplementeerd, om ondanks alle beperkingen toch een zo optimaal mogelijke zorg voor hun patiënten te realiseren. VPHuisartsen is ook zeker van mening dat de groei van deze digitale hulpmiddelen van mogelijke waarde kunnen zijn voor de zorg in de toekomst, maar de verwachtingen van mensen die zelf geen zorgverlener zijn, zijn vaak veel te hoog. De kwaliteit van zorg en patienttevredenheid binnen commerciële huisartsketens met verder doorgevoerde digitale zorg blijft momenteel ver achter.
In coronatijd is gebleken dat:
* Beeldbellen in enkele gevallen een aanvulling kan zijn in het contact met de patiënt maar zeker nooit een vervanging van een fysiek consult is
* Door digitale zorg ook veel diagnoses gemist zijn doordat er essentiële zaken als 3D beeld, geur, gevoel, lichaamshouding, manier van bewegen ontbreken
* Digitale zorg of beeldbellen helemaal geen kosten- of tijdsbesparing opleveren omdat het consult op dezelfde wijze moet worden voorbereid en daarnaast ook nog (vaak) gebrekkige verbindingen tot stand moeten worden gebracht met regelmatig niet digitaal vaardige patiënten. Het consult en de voorbereiding duren even lang ofwel langer
* E-health het contact met de huisarts laagdrempeliger maakt en daardoor nog vaker en sneller ingezet wordt door de patiënt. Daarmee meer werkdruk oplevert en zorgvraag ook regelmatig in een te vroeg stadium bij de huisarts terecht komt
* Na digitaal contact blijkt in veel gevallen alsnog een fysiek consult noodzakelijk – dit kost dan dus extra tijd en geld
Spendeer energie aan stimulering en nakomen van afspraken
Wat veel praktijkhouders stoort aan de uitingen is dat er wederom aangestuurd wordt op dwang en extra belasting van de toch al krakende huisartsenzorg. Extra wetten brengen extra bureaucratie en administratieve lasten met zich mee, terwijl we daar al jaren met zijn allen tegen proberen te knokken. Bovendien wordt de mening van de zorgverleners over de twijfelachtige meerwaarde van deze hulpmiddelen wederom niet gevraagd.
Ondertussen is in het Hoofdlijnenakkoord vastgelegd dat er meer tijd voor de patiënt moet komen bij de huisartsen. Hiervan is bewezen dat dit zowel de patiënttevredenheid als de zorgmedewerker tevredenheid verhoogt en ook nog de zorgkosten verlaagt, door een reductie in verwijzingen. De implementatie hiervan blijft echter hangen in pilots en wordt zelfs door sommige zorgverzekeraars weer geschrapt.
Huisartsen staan open voor goed werkende ICT oplossingen, als deze ook daadwerkelijk tot betere zorg leiden. Stimulering en bewezen concepten zijn dan de toverwoorden en zeker niet dwang en wetmatigheid. Huisartsenzorg kan niet (deels) vervangen worden door digitalisering, slechts deels positief ondersteund worden. Huisartsenzorg staat voor essentieel menselijk contact ondersteund door wetenschappelijk bewezen hulpmiddelen.
Zorgverzekeraars en Patiëntenfederatie: kom de gemaakte afspraken na!
Ondersteun en stimuleer de huisartsenzorg in de zoektocht naar toekomstbestendige oplossingen, maar ga niet op de stoel van de dokter zitten. Stop de bureaucratisering en lastenverzwaringen. Onze patiënten zitten niet te wachten op veel meer digitale en onpersoonlijke tools en wij ook niet. Onze kwetsbare patiënten hebben behoefte aan een arts met tijd en rust om naast hem of haar te staan, te luisteren en samen te bepalen wat goede zorg is.
De kracht van de Nederlandse huisartsenzorg ligt in ‘kleinschalig’, ‘face-to-face’ en ‘zelfsturend’.
Zolang (nieuwe) technologieën binnen dit frame worden gehanteerd is er niets aan de hand.
Maar als anderen die werken vanuit ‘grootschalig’, ‘zakelijk’ en ‘aansturend’ zich gaan bemoeien met de implementatie van een (nieuwe) technologie binnen een frame dat anders in elkaar zit, is de kans op ‘perversiteiten’ bij het frame waar geïmplementeerd moet worden groot. Voor in dit geval ‘patiënt’ en ‘professional(s)’.
Moet je niet willen. En moet je niet doen. Is gewoon ‘pervers’. Maar dat moet ze wel uitgelegd worden!
En kijk intussen vooral zelf wat de eventuele meerwaarde van de nieuwe technologie kan zijn.
Als je echt hulp van een digitalisering wilt hebben, moet je als patient een robot in je computer hebben die objectieve metingen kan doen ( bloeddruk, suiker, temperatuur, etc ). Verder moet die dan de tactiele informatie kunnen verzamelen, wat wij als huisartsen digitaal, dus met onze vingers, doen. Fingerspitsengeful. De robot moet ook een indruk kunnen krijgen van de mate van de pijn, benauwdheid etc.. Tenslotte moet er dan een goede beslisboom ingeprogrammeerd worden om tot een diagnose en behandelplan te komen. Kortom, we moeten bij NASA een aangepaste Marsrobot kopen en bij alle patienten neerzetten. Kost wat, maar dan heb je wat.