Onder de titel: ‘Is dit wel verantwoord?’ heeft de RVS (Raad voor Volksgezondheid & Samenleving) een nieuw advies uitgebracht over bureaucratie & admininstratieve lasten in de gezondheidszorg. De vraag stellen is deze direct beantwoorden, de RVS concludeert in heel duidelijke woorden dat het geen optie is om op dezelfde route door te gaan.
In vervolg op de conclusies van een eerder onderzoek uit 2019 stelt de RVS het nu nog een stuk scherper. De manier van verantwoorden moet anders en veel minder. Er zijn grenzen aan maakbaarheid en kamerleden en andere gezagsdragers moeten direct stoppen met incident gedreven reflexen. Binnen 5-jaar moeten de huidige administratieve lasten minimaal gehalveerd worden.
De huidige manier van verantwoorden werkt niet meer
Via het programma ‘Ontregel de Zorg’ (ORDZ) en voor huisartsen specifiek de werkgroep Bureaucratie & Administratieve lastenverlichting (B&AL), waar VPH ook in deelneemt, is er in de afgelopen jaren zeker vooruitgang geboekt maar, om in VPH termen te blijven, is het dweilen met de kraan open. Wij gaven in de afgelopen periode al meermaals aan dat het geen doen is als er continu nieuwe wetten en richtlijnen bijkomen. De WTZA is daar een groot principieel voorbeeld van, maar op de achtergrond sluimert er nog veel meer. Ook de omslachtige aanpak rondom hulpmiddelen doet veel, van de administratie die we wel hebben kunnen schrappen, teniet. De grootschalige verschuiving blijft uit.
De RVS adviseert nu om de zorgverleners centraal te gaan stellen. Alle regelgeving vanuit het perspectief van de zorgverlener te bekijken en beoordelen wat proportioneel is. Vanuit de kern van professioneel handelen moet een zorgverlener prima zelf in kunnen schatten wat noodzakelijk is aan administratie/ registratie en vooral wat overbodig is.
De RVS stelt tevens dat de grenzen aan maakbaarheid ruim zijn overschreden. Politiek en andere partijen moeten gaan beseffen dat incidenten en fraude niet 100% kunnen worden voorkomen. Er zal veel meer aandacht moeten komen voor de complexiteit in de praktijk. Zorgverleners moeten meer autonomie krijgen om te handelen. Er moet aangestuurd worden op collectieve verantwoordelijkheid, besluitvorming kan alleen nog maar plaatsvinden in samenspraak met zorgverleners. In een systeem van optimaal in plaats van maximaal verantwoorden!
High trust, high penalty
VPH heeft al eerder aangekaart dat de doorgeschoten controle neurose vervangen moet worden door meer vertrouwen en autonomie. Daar waar er vermoeden is van misbruik is verscherpt toezicht geen enkel probleem. Hanteer het principe van ‘High trust, high penalty’ waarbij de capaciteit die nu ingezet wordt om álle zorgverleners te controleren verplaatst wordt naar gebieden waar rook wordt geconstateerd. De RVS zegt nu letterlijk: ‘Laat de betrouwbare organisaties met rust’. Schrap wetgeving en scheer vooral niet meer grote groepen zorgverleners over één kam. Bovendien wordt het verboden om gegevens dubbel uit te vragen. ICT systemen moeten gewenste informatie eventueel gaan delen maar waar één partij gegevens van zorgverleners verzamelt, mag dit bij een volgende partij niet nogmaals uitgevraagd worden.
Collectieve verantwoordelijkheid
Waar de regie van deze grote transitie in de komende 5 jaar vooral bij het ministerie wordt gelegd, spreekt de RVS ook over collectieve verantwoordelijkheid. We moeten het met zijn allen mogelijk gaan maken. RVS adviseert om een apart bewindspersoon aan te gaan stellen welke de bureaucratie en administratieve lasten in de zorg in een versneld traject moet gaan brengen. Daarnaast zullen we vanuit de beroepsorganisaties, zorgverzekeraars en zorgverleners onze steentjes moeten gaan bijdragen om maatschappelijk verantwoorde autonomie tot stand te brengen.
VPHuisartsen kan het volmondig eens zijn met het advies van de RVS en zal de komende tijd vol bijdragen om de transitie in gang te brengen en eindelijk tot een versnelling te komen.
Lees hier het volledige advies of aanbevelingen:
* Volledig advies RVS ‘Is dit wel verantwoord?’
* Aanbevelingen RVS in het kort