De laatste jaren rijzen er binnen VPHuisartsen steeds meer twijfels over de werkwijze en doelstellingen van de website Zorgkaart Nederland. VPHuisartsen is van mening dat het nobele doel om transparantie en communicatie tussen patiënt en arts te bevorderen, en daarmee de zorg te verbeteren, niet gehaald wordt. De website lijkt momenteel met name te fungeren als platform voor anonieme klagers.
Bij tevreden patiënten wordt verondersteld dat de behoefte om zorg te waarderen niet zo groot is. Oproepen vanuit zorgverleners of -instellingen om online waarderingen te plaatsen zijn daarom vooral gekunsteld. Daar werd enkele jaren geleden al over gerapporteerd door cardioloog Hans Verheul. Daarentegen kunnen ontevreden patiënten in Zorgkaart Nederland een kanaal zien om anoniem hun gal te spuwen, getuige onder andere een recent praktijkperikel op MC. Uiteraard zullen er situaties/patiëntencontacten zijn waarbij er ruimte voor verbetering mogelijk is, of zelfs fouten worden gemaakt. In het merendeel van die gevallen zijn patiënten gelukkig fatsoenlijk en mondig genoeg om dat met de desbetreffende hulpverlener uit te praten en tot oplossingen te komen. Een klein deel van de patiënten die dat niet doet of lukt, en er voor kiest om (helaas) vaak zonder respect of begrip een zorgverlener publiekelijk aan de schandpaal te nagelen, is op Zorgkaart Nederland mogelijk oververtegenwoordigd en geeft daarmee een verkeerd beeld van de ‘werkelijkheid’.
Dit ‘naming and shaming’ is een teken van een verhardende maatschappij en zeker geen adequaat middel om zorg te verbeteren. Er wordt op deze wijze een omgeving voor groeiend onbegrip tussen arts en patiënt gecreëerd, waarmee volledig aan de oorspronkelijk goede intentie van Zorgkaart Nederland voorbij wordt gegaan. Waarschijnlijk zijn patiënten zich niet eens bewust van de enorme impact die een vernietigende recensie op Zorgkaart Nederland kan hebben voor de hulpverlener en zijn of haar naasten, zonder daarbij de eventuele negatieve ervaringen van een patiënt met die hulpverlener te bagatelliseren.
Klacht bij Autoriteit Persoonsgegevens
VPHuisartsen heeft begin 2019 besloten om tegen bovenstaande ontwikkeling actie te ondernemen. Vooral de mogelijkheid om anoniem, en zonder grote belemmeringen, kwaad te mogen spreken over artsen of instellingen (die zelf wél met naam en toenaam worden vermeld) is voor ons reden geweest om een brief te schrijven aan de Autoriteit Persoonsgegevens (AP). VPHuisartsen is van mening dat de privacy van de zorgverlener op Zorgkaart Nederland wordt geschonden en heeft gevraagd om een beoordeling.
Het was verbazingwekkend om te moeten vernemen dat de doorlooptijd van onze klacht minimaal 3 maanden zou gaan duren. Een mogelijke schending van de privacy van artsen heeft schijnbaar geen hoge prioriteit. Sterker nog, na een eerste uitstel van nóg eens 3 maanden hebben wij na inmiddels ruim 8 maanden nog steeds geen inhoudelijke reactie mogen ontvangen van de Autoriteit Persoonsgegevens.
Uitspraak rechter
Op 21 oktober jongstleden vernamen wij de uitspraak van de rechter in een zaak die een medisch specialist had aangespannen tegen Zorgkaart Nederland (Patiëntenfederatie Nederland). Daarin werd gesteld dat het vermelden van persoonsgegevens op Zorgkaart Nederland weliswaar een inbreuk is op de persoonlijke levenssfeer, maar dat dit minder zwaar weegt dan het belang van de patiëntenfederatie. Wel oordeelt de rechter dat een -reeds verwijderde- negatieve beoordeling onzorgvuldig en onrechtmatig is geweest.
Verhoudingen zijn zoek
Na 8 maanden wachten op een reactie van de Autoriteit Persoonsgegevens en voornoemde uitspraak van de rechter, wordt ons vermoeden bevestigd dat de balans zoek is en er met verschillende maten wordt gemeten. Zorgverleners worden terecht geacht om alle privacy-gevoelige gegevens van patiënten goed te bewaken, en daar ook verantwoordelijk voor gemaakt. De uitwisseling van soms levensreddende medische informatie wordt ons echter schier onmogelijk gemaakt door een bizarre interpretatie van de AVG. Maar aan de andere kant wordt er dus zeer dubieus omgesprongen met de privacy van deze zorgverleners zelf.
Wat moet er gebeuren?
Hoe kunnen we er voor zorgen dat ook de privacy van (huis)artsen gewaarborgd wordt? En daar aan gerelateerd: hoe kunnen we zorgen dat waar nodig de uitwisseling van medische informatie tussen hulpverleners weer werkbaar wordt gemaakt?
De verhoudingen zijn zoek en wij kunnen ons niet voorstellen dat de huidige stand van zaken de doelstelling was van de invoering van de aangepaste privacywet! Laat staan dat initiatieven als Zorgkaart Nederland een positieve bijdrage leveren aan de kwaliteit van zorg.
VPHuisartsen roept de patiëntenfederatie op om de website Zorgkaart Nederland offline te halen en weer te focussen op voor de patient echt levensreddende zaken zoals een betere uitwisseling van medische gegevens tussen zorgverleners.
Wat mij ook opviel is dat je zorgkaart.nl zelf nergens kan beoordelen.
Hoe kan ik mijn stem uitbrengen?