Grens populatie
Wie behoort er tot een regio of populatie? Wie trekt en bepaalt de grens? Is dat de overheid, de zorgverzekeraar, de patiëntfederatie of zijn dat de samenwerkende zorgaanbieders?
Hoofdaannemer
Binnen deze nieuwe bekostiging is één partij hoofdverantwoordelijk. Maar welke partij is dat? Zijn dat de regionale zorgaanbieders? Het regionale ziekenhuis of de huisartsencoöperatie? Of de regionale overheid?
Contractpartners
Welke partijen doen er mee in het nieuwe zorgcontract? Binnen de eerste lijn werken al acht disciplines. Maar ook andere sectoren, zoals ziekenhuizen, GGZ, ziekenvervoer en de regeling voor genees- en hulpmiddelen horen bij de curatieve sector. Dat wordt ingewikkeld. En als er een contract is gesloten met een grote zorgverzekeraar, gaan de overige acht grote zorgverzekeraars en hun 55 risicodragende zorgconcerns het regionale contract overnemen?
Hoogte regiobudget
Wat wordt het te besteden regiobudget per patiënt van de populatie? Het idee is om de huidige kosten van de totale landelijke populatie toe te rekenen naar de kosten van de regiopopulatie. Maar binnen het huidige stelsel gaat in het kader van verevening per 2017 een herverdeling van budget van gezonde naar ongezonde verzekerden van bijna 15 miljard plaatsvinden. Dit ten behoeve van 4,35 miljoen chronisch zieken met voorspelbaar hoge kosten.
Maar niemand heeft nog berekend wat een nieuwe grensbepaling van een regio zal betekenen op een kans van risicoselectie. Want welke invloed gaat het hebben van veel chronisch zieken hebben op bepaling van het regiobudget?
Verdeling opbrengst
Gezamenlijke besparingen van het nieuwe contracteren per regio worden, na afloop van het contract, verdeeld tussen zorgverzekeraars en de regionale zorgaanbieders. Dit lijkt moreel discutabel in een tijd dat bijvoorbeeld nog 12 procent van de kinderen in relatieve armoede opgroeit. Bovendien zal de inkoopprijs na dat winstgevende jaar dalen, waarbij de prijsdaling doelmatig zal worden genoemd.
Het inkomen van zorgverleners, inclusief eventuele terugvordering bij overschrijding, is overigens al via andere wegen geregeld en gemaximeerd.
Triple Aim
Populatiebekostiging wordt steeds in verband gebracht met meer doeltreffende en doelmatige zorg. Met bekostiging van uitkomstindicatoren (door wie te bepalen?) en met de filosofie dat verbeteren van kwaliteit samengaat met verlaging van kosten en verbeteren van de gezondheid van de inwoners. Met een belangrijke taak voor preventie.
Maar collectieve preventie, bewegingsprogramma’s, het terugdringen van roken en alcohol en het introduceren van een vet-/suiker-/zout- taks kunnen beter landelijk worden geïnitieerd. Met nadien een in elke regio solide uitvoering. Het streven naar gezonder gedrag, in en buiten de eigen regio, is niet discutabel, maar dat dit gefinancierd moet worden uit de pot van de curatieve zorg staat wel ter discussie.
Regionaal sausje
Populatiebekostiging betekent het herverdelen van landelijk budget naar de regio. Samen met het verschuiven van risico’s in de richting van de regionale zorgorganisatie. Het alternatief voor deze regiobekostiging is de bekostiging ‘gewoon’ landelijk te regelen. Zo nodig met een regionaal sausje.
De minister beslist altijd al over de omvang van het basispakket. Dat moet uiteraard zo blijven. Dat er voor die ene basisverzekering nu 61 polissen zijn, lijkt het eerste punt van aanpak. Nieuwe landelijke hoofdlijnakkoorden tussen aanbieders, niet gescheiden, maar integraal te regelen zou de volgende stap kunnen zijn.
Het gunstige effect van regiobekostiging wordt danig overschat.
Uiteraard moeten zorgaanbieders in de regio samenwerken. Maar ook hier zijn het de landelijke zorgprogramma’s en de standaarden die maatgevend voor deze samenwerking zijn. Landelijke zorgstandaarden, per beroepsgroep opgesteld, moeten juist voorkomen dat er sprake is van regionale willekeur. Het gunstige effect van regiobekostiging wordt danig overschat. Wie zit er op nieuwe decentralisatie te wachten?